In beeld
14 juli: Internationale Dag van de Zichtbaarheid van Non-Binaire Mensen
gepubliceerd 17 juli 2023
Genres Pluriels Let’s Talk About Non-Binary
Non-binariteit
Non-binaire mensen identificeren zich niet met de sociale categorieën man of vrouw, maar kunnen zich identificeren met een combinatie van de twee, als noch man noch vrouw (neutraal), als iemand met een fluïde gender , of als iemand die het begrip gender geheel of gedeeltelijk verwerpt (agender).
Non-binariteit valt onder de trans-identiteiten, omdat non-binaire mensen zichzelf niet herkennen in het geslacht dat hen bij de geboorte is toegewezen. Niet alle non-binaire mensen hebben echter de sociale en materiële ervaring trans te zijn of identificeren zich als trans.
Non-binaire mensen kunnen zich ongemakkelijk of vervreemd voelen ten opzichte van de genderrollen en -verwachtingen die de maatschappij hen oplegt, en ze kunnen een diep gevoel van opluchting en bevestiging ervaren wanneer ze hun gender kunnen uitdrukken op een manier die voor hen authentiek voelt. Non-binaire mensen kunnen ervoor kiezen om verschillende voornaamwoorden te gebruiken en om hun gender op verschillende manieren uit te drukken, die misschien niet passen binnen de traditionele gendernormen of verwachtingen.
Er zijn veel manieren om non-binariteit wel of niet uit te drukken. Er zijn ook veel manieren om het te voelen en te ervaren. Non-binaire identiteiten zijn veel diverser dan de media laten zien.
De rechten van non-binaire personen in België.
Vorige maand (juni 2023) keurde de Commissie Justitie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers de herziening van de tekst van de zogenaamde “transgender” wet goed. De herziening volgt op een uitspraak van het Grondwettelijk Hof in 2019 die zei dat de wet in zijn huidige vorm genderfluïde en non-binaire mensen discrimineert.
Het deel over genderfluïditeit werd breed gesteund, met uitzondering van de N-VA en het Vlaams Belang, die tegen stemden. Het is nu mogelijk om het geslacht en de voornaam zo vaak als nodig te veranderen. Voorheen was deze wijziging onherroepelijk. Daarnaast is de procedure voor de familierechtbank afgeschaft en het proces eenvoudiger gemaakt.
Een andere belangrijke vooruitgang is de ontkoppeling van geslacht en voornaam. Het is nu mogelijk om de ene onafhankelijk van de andere te veranderen. Dit betekent dat het niet langer verplicht is om een voornaam te kiezen die volgens de normen overeenkomt met het geregistreerde geslacht.
Bovendien werd het veranderen van de voornaam zonder het geslacht te veranderen niet beschouwd alseen sociale transitie. De kosten daarvan werden overgelaten aan het oordeel van de lokale autoriteiten en waren daarom over het algemeen veel duurder.
Op dit moment is het veranderen van de voornaam de enige optie voor non-binaire personen om hun genderidentiteit in overeenstemming te brengen met hun burgerlijke staat (bijvoorbeeld door het aannemen van niet-genderspecifieke voornamen). In feite heeft de Kamer de erkenning van non-binaire identiteiten uitgesteld tot een niet nader genoemde datum, ondanks het feit dat het Hof de discriminatie heeft benadrukt van mensen die zich niet identificeren als vrouw of man. Hoewel genderfluïditeit wettelijk erkend werd, is dat alleen mogelijk tussen de twee polen M en V.
Erkenning van non-binaire personen impliceert een grotere maatschappelijke verandering, in het bijzonder een hervorming van de gendermarkeringen op identiteitskaarten. Hoewel veel partijen, instellingen en activistische groeperingen het ermee eens zijn dat gendermarkeringen moeten worden verwijderd, blijft er aan de rechterkant een ideologische blokkade bestaan, ondanks het feit dat de verordening van het Europees Parlement de vermelding van gender facultatief maakt en het zelfs tot de te beschermen persoonsgegevens rekent. Het Grondwettelijk Hof stelt dat het handhaven van binaire gendercategorieën in geboorteakten niet “redelijkerwijs gerechtvaardigd” is.
Laten we nochtans benadrukken dat de herziening van de transgenderwetgeving door de erkenning van fluïde genderidentiteiten zichtbaarheid geeft aan andere manieren van denken over gender, late coming-ins valideert, niet-lineaire paden legitimeert en veel clichés over de manieren waarop transidentiteiten worden ervaren teniet doet. Het blijft dus een grote stap vooruit.
De lidvereniging Let’s Talk About Non Binary en het belang van lid te zijn van een collectief
Het collectief is in 2021 opgericht door en voor mensen die zich identificeren als non-binair/genderfluïde/genderqueer/gender non-conform, ongeacht de ‘paraplu’ waaronder ze schuilen (trans*, inter, queer, etc.). Zowel wanneer je je identificeert met deze termen als wanneer je je hierover vragen stelt, ben je welkom bij ons
Het collectief is opgericht vanwege het gebrek aan vertegenwoordiging van non-binaire identiteiten, ook binnen LGBTQIA+ organisaties.
Het voornaamste doel van het collectief is ondersteuning bieden enervaringen en bronnen op het gebied van non-binaire identiteiten delen, evenals de organisatie faciliteren van evenementen zoals discussiegroepen, workshops, bijeenkomsten, uitjes, enz.
Deel uitmaken van een gemeenschap stelt ons in staat om onze eigen sociale ruimten uit te vinden, onze eigen manieren om ons tot anderen te verhouden, zonder onszelf te moeten rechtvaardigen. Gezien en erkend worden door andere non-binaire mensen is bevrijdend en versterkend.
Ter gelegenheid van de Dag van de non-binaire zichtbaarheid deelt Let’s Talk About Non-Binary deze eisen.
- Ik ben niet-binair en ik eis de verwijdering van gendermarkeringen van identiteitskaarten, formulieren en andere vormen van identificatie. Zoals ze nu zijn, kunnen ze gebruikt worden om mijn genderidentiteit en mijn recht op zelfbeschikking in diskrediet te brengen, en ze kunnen mijn veiligheid in gevaar brengen.
- Ik ben niet-binair en ik eis dat informatie over het geslacht dat mij bij mijn geboorte is toegewezen, wordt beperkt tot mijn medische dossiers.
- Ik ben niet-binair en ik wil dat mensen stoppen met het veronderstellen van mijn gender, ongeacht hoe ik die uitdruk.
- Ik ben niet-binair en ik wil dat het onderwijs en de lessen die ik krijg niet gebaseerd worden op het geslacht dat mij bij de geboorte is toegewezen
- Ik ben niet-binair en ik wil niet dat mijn afwijzing van binaire normen tegen me gebruikt wordt om me in diskrediet te brengen, om me het woord te ontnemen, om me de toegang tot werk, huisvesting, psychische en lichamelijke gezondheid te ontzeggen en me zo in gevaar te brengen.